Ni uwuhe muco ufite gutobora?

Gutobora byabaye uburyo bwo guhindura umubiri mumyaka ibihumbi, kurenga imipaka yimiterere n’umuco. Imico itandukanye kwisi yakiriye gutobora, buriwese ufite akamaro nuburyo bwihariye.

Imwe mu mico izwi cyane yo gutobora ni abasangwabutaka bo muri Amerika ya Ruguru. Amoko menshi, nka Lakota na Navajo, yagiye akoresha amateka yo gutobora ugutwi n'amazuru nk'ikimenyetso cy'irangamuntu, iby'umwuka, n'imibereho. Gutobora akenshi bifite ibisobanuro byimbitse byumuco, byerekana isano ihuza ibisekuruza n'imigenzo.

Muri Afurika, gutobora byiganje mu baturage benshi. Urugero, abaturage ba Maasai bo muri Kenya na Tanzaniya, barimbisha imitwe irambuye yo gutwi, akenshi barambura imitsi n'imitako iremereye. Gutobora bisobanura gukura kandi ni igice cyingenzi kiranga umuco wabo. Mu buryo nk'ubwo, ubwoko bwa Himba muri Namibiya bukoresha gutobora nk'uburyo bw'ubwiza no kwerekana imibereho, abagore bakunze kwambara imitako itoroshye mu matwi no mu mazuru.

Muri Aziya yepfo, cyane cyane mu Buhinde, gutobora gushinga imizi mu mico gakondo n’idini. Gutobora izuru, bizwi ku izina rya “nath,” bikunze kugaragara mu bagore kandi akenshi bifitanye isano n'imiterere y'abashakanye. Byongeye kandi, gutobora ugutwi ni umuhango wo gutambuka kuri benshi, wizihizwa n'imihango igaragaza akamaro kabo mubuzima bwumuryango ndetse nabaturage.

Mu mico yo muburengerazuba bwa none, gutobora byahindutse muburyo bwo kwigaragaza no kwerekana imideri. Nubwo bashobora kuba badafite ubusobanuro bwimbitse bwumuco buboneka mubindi bihugu, baracyafite uburyo bwo kwerekana abantu umwirondoro wabo nuburyo bwabo.

Mu gusoza, gutobora ni ikintu gishimishije cyumuco wabantu, kigaragaza igitereko gikungahaye cy imyizerere, imigenzo, hamwe nimvugo yumuntu ku isi. Kuva ku kamaro ko mu mwuka mu mico y'Abasangwabutaka kugeza ku bisobanuro bigezweho mu Burengerazuba, gutobora bikomeje kuba uburyo bukomeye bwo kuranga umuco.


Igihe cyo kohereza: Werurwe-05-2025